Afvallen?! Af en toe hulp of begeleiding vragen is niet verkeerd…
Vorige week heb ik voor het eerst een podcast opgenomen! En met wat voor een onderwerp: Eetproblematiek en judo! Ik moet zeggen dat ik nu al enige jaren een gezonde relatie heb met eten, maar dat heeft helaas erg lang geduurd voordat ik dat kon zeggen.
Gevecht met de weegschaal
Als ik terugdenk aan mijn judocarrière ben ik trots op de dingen die ik gepresenteerd heb, maar moet ook terugdenken aan de strijd die ik elke keer met de weegschaal had.
Voor elke wedstrijd moest ik afvallen. En structureel begon ik te laat met afvallen. Elke keer was het erg lastig om niet alleen de lekkere dingen te laten staan maar vooral ook minder te eten. En elke keer nam ik me voor “de volgende keer doe ik het beter” of “begin ik eerder”. Soms was het alleen al denken aan afvallen en ik kwam spontaan in gewicht aan.
Het is iets wat erbij hoort en misschien ook makkelijk zelf te doen, maar ik had er moeite mee. Ik kreeg weinig hulp hierbij. Dat was misschien ook wel raar, want ik studeerde op dat moment zelf voeding en diëtetiek. Maar ook IK had in die tijd toch wel graag wat meer hulp gehad.
Met mijn kennis van nu vraag ik me wel eens af of ik mogelijk minder blessures had gehad, sterker was geweest of nog beter gepresteerd had.
Weegmoment
Tegenwoordig is de weging een avond voor de wedstrijddag. In mijn tijd was de weging op de ochtend van de wedstrijd. Voor beide is wat te zeggen, maar ik denk dat dit nog meer gestoord eetgedrag en gevaarlijke afvalmethoden uitlokt. Ik denk dat de regels voor het wegen anders zou moeten: gewoon wegen en meteen vechten. Hierdoor kan je minder “slechte” of “gevaarlijke” gewichtsverliezen toepassen.
Onderzoeken Karin de Bruin en mij
Uit het onderzoek van Karin de Bruin (en Jessica Gal) blijkt: degenen die op topniveau judoën, in de laagste gewichtsklassen uitkomen en ouder zijn lijken het meeste af te vallen en doen dit meer onverantwoord.
Geleidelijk afvallen wordt als zwaar ervaren en is moeilijk op te brengen. Het veelvuldige afvallen en de focus die hiermee op gewicht wordt gelegd kan bij bepaalde judoka’s zelfs leiden tot eetproblemen.
Verschillende studies laten zien dat op het juiste gewicht komen vaak in de laatste week voor de wedstrijd gebeurt, waarbij het gewichtsverlies kan oplopen tot meer dan 10% van het lichaamsgewicht. De prevalentie van gewicht maken binnen de judosport ligt tussen 63% en 90%
Zo’n 75% van de wedstrijdjudoka’s valt af om in de gewenste gewichtsklasse uit te komen. Zoals verwacht doen topjudoka’s dit vaker (84,1%) dan recreatieve judoka’s (74,5%). Dit had ik tijdens het schrijven van mijn scriptie (in 2000) ook met een vergelijkbare prevalentie gevonden.
En nu?
Meer kennis alleen is niet voldoende om over te gaan tot meer verantwoord gewicht maken. Afvallen hoort bij de judocultuur en wordt vanzelfsprekend gevonden. Ouders en trainers ondersteunen kinderen met goede voeding en stimuleren het doorgroeien naar een volgende gewichtsklasse. Maar we zien ook dat er veel nadruk ligt op presteren en het kind onder druk zetten om af te vallen.
Er moet serieus gekeken worden hoe met gewichtsklassen bij de jeugd om te gaan. Ik vond het verhaal van Tess tijdens de podcast heftig. Dat ze op zeer jonge leeftijd al een zeer gestoord gedrag liet zien met eten (luister de podcast van Hajime).
Gecombineerde leefstijl interventie (GLI)
Op dit moment begeleid ik mensen met een GLI traject om af te vallen. En iedereen weet misschien wel dat ze gezondere keuzes moeten maken … maar hoe je dat dan doet kan je samen met iemand bespreken. Je bent misschien wel stoer, maar misschien vind jij het ook wel fijn om eens gehoord en geholpen te worden. Samen sta je sterker dan alleen!
*****
NOTE Podcast Hajime:
Met het thema ‘Eetproblematiek en Judo’ met Karin de Bruin (sportpsycholoog en oprichter van weetwatjedoet), Kars Zoon (judotrainer van Kenamju, sportpsycholoog en trainer van het (W)eet wat je doet project), Tess een ervaringsdeskundige die mede door eetproblemen helaas de (wedstrijd)sport heeft moeten stoppen en Daniëlle Vriezema (oud topjudoka, bondscoach VI judo team, Sportdiëtist) en podcastmakers André van Meerkerk.
Misschien merk je het niet direct, maar uiteindelijk kunnen slechte eetgewoontes je weerstand verzwakken, waardoor je vatbaarder bent voor ziekten. Zelf verantwoordelijkheid nemen voor je welzijn en gezondheid, is belangrijk!
Onze dagelijkse voeding is het allerbelangrijkst voor een fit en gezond lichaam. Goede gezondheid is een kwestie van een goede balans hebben in lichaam en geest. Stress verstoort deze balans vaak. Stress of persoonlijke/psychische problemen zorgen ook voor gemakzucht, geen zin hebben om te koken, ongezond eten, terwijl het helemaal niet moeilijk is en zo ontzettend belangrijk om goed voor jezelf te zorgen.
Stress
De adrenaline die zich door de druk van het Coronacrisis in het lichaam opstapelt, is niet zonder gevaar. Stress kan fysieke én psychologische schade aanrichten. Wie stress heeft en/of weinig tijd, grijpt makkelijker naar een snelle, ongezonde hap. Zonder dat je het beseft, verlangt je lichaam hier immers naar in tijden van stress. Boosdoener is het stresshormoon cortisol dat je drang naar vet, zoet en zout voedsel aanwakkert, precies de voedingsstoffen die stress bevorderen en je juist niet moet eten!
Wat doen?
Het is heel simpel… door minder (intensief) te trainen en het wegvallen van wedstrijden gaat je energieverbruik naar beneden. Dat betekent dat je dus ook minder energie nodig hebt dan normaal. De kans bestaat dan dat je onnodig aankomt, terwijl spiermassa afneemt.
De meesten van jullie waren een aantal weken geleden topfit qua vetmassa en gewicht. Als je dit kunt behouden, zal je veel sneller weer op niveau zijn. Tegelijkertijd is dit zeker geen periode om aan afvallen te denken, dat is een extra stress voor het immuunsysteem. Dus we moeten gewicht gelijk proberen te houden.
Weeg regelmatig
Houd je gewicht regelmatig in de gaten, liefst dagelijks. Kijk niet naar het getal wat daar uitkomt maar kijk naar de trend van de lijn die je ziet. Het gewicht kan wat schommelen door veranderingen in vochthuishouding. Een keer een hoger of een lager gewicht zegt niets, maar het is belangrijk om naar de trend te kijken.
Eet minder producten met hoge energiedichtheid
Minder inspanning betekent minder energie verbruik en dus ook minder eten. Houdt vooral rekening met producten met een hoge energiedichtheid. Door het minderen van vetten in jouw voeding én het beperken van suikerrijke producten kun je dit het gemakkelijkst bereiken.
Eet ook een stukje fruit, bakje yoghurt, sneetje brood, knäckebröd, rijstwafel, gekookt eitje kan ook als tussendoortje worden gebruikt. Zoek naar eiwitrijke producten; die zijn meestal meer verzadigend.
Vermijd zoveel mogelijk het snacken en snaaien
We kennen het allemaal: koekjes, snoepjes, chips, paaseitjes…. Blijf een kwalitatief goede voeding gebruiken en houd je vast aan 4-5 gezonde eetmomenten per dag. Eet bij iedere maaltijd groenten of fruit, volkoren producten, magere eiwitten. Neem bij het ontbijt altijd iets van zuivel ((soja) melk, (soja) yoghurt, kwark). Kook eens een extra eitje of maak een (groente)omelet bij bijv. de lunch. En eet meer groenten.
Eiwitrijke tussendoortips:
– Brood met zalm, tonijn of kip - Kwark,Skyr of Griekse yoghurt
– Boterham met eiwitrijk beleg - Eiwitreep
Vermijd sapjes uit pak, maar ook verse kant-klaar-sapjes en frisdranken
Je hebt 3-5 sinaasappels nodig om 1 klein glaasje sap te krijgen. Dat sap bestaat vrijwel alleen uit suiker, want de vezels gooi je weg en krijg je niet binnen. Eet dus gewoon 2-3 porties fruit per dag. Dat vult meer en is uiteindelijk veel gezonder.
Drink bij de maaltijden en tussendoor vooral water (evt. met smaakje), thee (evt. met smaakje) of koffie.
Vermijd ook alcohol. Alcohol bevat bijna 2 maal zo veel energie en is het ook een remmer van het herstelproces.
Eet minder
Als je trainingsarbeid vermindert, zorg dan ook dat je portiegroottes iets kleiner zijn. Dat geldt niet voor groenten maar wel voor de rest. Een klein beetje minder bij elke maaltijd gaat een groot verschil maken na een paar dagen.
Wil je blijvend een gezond gewicht? Ga minder eten, gezonder eten en meer bewegen. Kies voor een verantwoord eetpatroon, waarbij je geleidelijk afvalt en/of stabiel blijft en toch alle voedingsstoffen binnen krijgt.
Om de kans op het oplopen van het coronavirus zo klein mogelijk te houden, adviseren wij de richtlijnen van het RIVM te volgen.
De TeamNL sportdiëtisten en -voedingsdeskundigen staan voor je klaar als je hulp nodig hebt.
Bel, mail of app gerust als je vragen hebt en/of een persoonlijk (aangepast) voedingsplan wilt.
Met sportieve groet,
Danielle Gommers-Vriezema
Sportdiëtist en leefstijlcoach
Danielle Gommers-Vriezema: Corona tijd
Met meer dan 10.000 positief geteste mensen verspreidt het coronavirus zich steeds meer in Nederland. Nu het coronavirus rondwaart vraag je je vast af of je een goede weerstand hebt en of het nodig is die te verbeteren. In deze ongewone tijd is het een uitdaging om zelf fit en scherp te blijven, maar slaapgebrek, stress en slechte voeding dragen bij aan een slechtere weerstand! Dus ga er wat aan doen!
Maak je immuunsysteem zo sterk mogelijk
Door gezond te eten, genoeg te slapen en regelmatig te bewegen blijft je weerstand zo hoog mogelijk. Ga vooral nog wel naar buiten en blijf niet binnen zitten. Met een goede weerstand is je lichaam beter bestand tegen ziekmakende bacteriën en virussen en word je minder snel ziek. Mocht je toch ziek worden, dan herstel je sneller. Uit literatuuronderzoek blijkt wel dat voedingsmiddelen als kiwi, vlierbessensiroop, visolie, pre- en probiotica en knoflook kunnen helpen om luchtweginfecties te verminderen, minder vaak moe zijn en beter slapen.
Wat met eten?
Tijdens deze periode van thuis blijven, thuis trainen en geen wedstrijden is het belangrijk zo fit mogelijk te blijven, zodat je over en aantal weken op vrijwel hetzelfde niveau alles weer kunt oppakken. Het is ook belangrijk dat we het immuunsysteem zo sterk mogelijk maken zodat als er een infectie komt dat je lichaam deze effectief en snel kan bestrijden. Een goede hygiëne is daarom van essentieel belang.
Deze beperkingen betekenen improviseren met de training, maar het is ook cruciaal om goed op je voeding te letten, om het immuunsysteem optimaal te ondersteunen, om spiermassa te behouden en omdat je energiebalans (mogelijk) veranderd is.
Eet gevarieerd
Eet veel groente en fruit: dagelijks minimaal 250 gram groente en 2 porties fruit. Kies vooral volkoren. Eet een portie vlees, vis, kip of vleesvervangers (zoals peulvruchten, noten of tofu) per dag.
Fruit en groente voor een beter immuunsysteem
Wissel verschillende (kleurrijke) fruit- en groentesoorten goed af. Deze mix lijkt je immuunsysteem een handje te kunnen helpen. Ideeën voor verschillende groentesoorten zijn: spruitjes, broccoli, bloemkool, paprika, wortelen en groene bladgroenten. Voorbeelden van fruit zijn: sinaasappels, mandarijnen, aardbeien, kiwi, mango, bessen, frambozen, banaan en bramen. Zelfs als deze uit de diepvries komen is dat goed. Het is ook goed om per maaltijd meerdere soorten tegelijk te eten.
Eet voldoende eiwitrijke producten
Eiwitten zijn belangrijk voor spieren maar ook voor het immuunsysteem. Zorg voor minstens 4 eiwitrijke eetmomenten op een dag met minimaal 20 gram eiwitten (ontbijt, lunch, diner en 1-2x tussendoortje)
Koolhydraten tijdens training
Neem koolhydraten (bijvoorbeeld een sportdrank) tijdens de zware trainingen. Dit helpt het immuunsteem.
Voedingssupplementen
De volgende supplementen kunnen bijdragen aan een goed werkend immuunsysteem neem dagelijks: 15 mcg Vitamine D (1000 IU), 500 mg Vitamine C, 15 mg Zink en Probiotica (2 flesjes Yakult). Als je een beginnende verkoudheid voelt opkomen, neem dan zink zuigtabletten.
Let op dat je wel producten neemt die NZVT getest zijn. Dit kun je controleren in de doping waaier app.
Ondanks dat het coronavirus niet kan worden overgedragen via voedsel, is het wel belangrijk om hygiënisch met voedsel om te gaan. Zo voorkom je dat mogelijk toch een virusdeeltje op je eten terechtkomt.
BEHOUD JE SPIERMASSA
Spieropbouw wordt gestimuleerd door training en eiwitten in de voeding. Uit onderzoek is gebleken 5 dagen niet trainen tot 1-1,5 kg spierverlies kan leiden. Ga je spierafbraak tegen door de combi van training en eiwitrijk eten.
Maar train ook niet te extreem, dit kan je immuunsysteem verzwakken.
BEHOUD JE LICHAAMSGEWICHT
Het is heel simpel… door minder (intensief) te trainen en het wegvallen van wedstrijden gaat je energieverbruik naar beneden. Dat betekent dat je dus ook minder energie nodig hebt dan normaal. De kans bestaat dan dat je onnodig aankomt, terwijl spiermassa afneemt.
De meesten van jullie waren een aantal weken geleden topfit qua vetmassa en gewicht. Als je dit kunt behouden, zal je veel sneller weer op niveau zijn. Tegelijkertijd is dit niet het juiste moment om aan afvallen te denken, dat is een extra stress voor het immuunsysteem.
Weeg je regelmatig, neem minder kcal rijke produkten, vermijd snaaien en snacken!
Zie ook mijn andere blog over “Behoud lichaamsgewicht”.
Om de kans op het oplopen van het coronavirus zo klein mogelijk te houden, adviseren wij de richtlijnen van het RIVM te volgen.
De TeamNL sportdiëtisten en -voedingsdeskundigen staan voor je klaar als je hulp nodig hebt.
Bel, mail of app gerust als je vragen hebt en/of een persoonlijk (aangepast) voedingsplan wilt.
Met vitale groet
Danielle Gommers-Vriezema
Sportdiëtist en leefstijlcoach
Gewichtsklasse
Bij boksen, judo, karate, worstelen, taekwondo en andere kracht- en vechtsporten wordt gebruik gemaakt van gewichtsklassen. Deze geven het maximumgewicht aan wat een sporter mag wegen om mee te doen in een bepaalde competitie, zodat deelnemers strijden tegen tegenstanders van ongeveer hetzelfde gewicht. Als sporter moet je dan goed op je gewicht letten, omdat als je te zwaar bent niet mee kunt doen met de wedstrijden. Maar hoe doe je dat? Op welke manier kan je als sporter ervoor zorgen dat je je gewicht binnen je gewichtsklasse krijgt of houdt?
Zelf heb ik ook jaren lang gestoeid met afvallen om in mijn gewichtsklasse uit te kunnen komen. Het was een van de minst leuke zijde van de medaille, die constante strijd met je gewicht. Het is een van de reden waardoor sporters uiteindelijk ook besluiten om ermee te stoppen. Je moet namelijk afvallen en niet omdat je te dik bent, maar omdat je in die bepaalde klasse uit wil/moet komen. En dat kan verrekte moeilijk zijn.
Als een sporter een keuze maakt in welke gewichtsklasse die wil uitkomen, zal deze daar het hele seizoen in uit moeten komen of misschien wel de rest van zijn topsportcarrière. De keuze van een gewichtsklasse kan een bewuste keuze zijn, maar soms ook een opgelegde keuze omdat er anders bijvoorbeeld geen plaats is in de (nationale) selectie of de concurrentie te groot is of een bepaalde stijl niet bij je past.
Maar hoe ga je daar dan mee om? Hoe kom je in die klasse? Wat zijn de te nemen stappen?Het belangrijkste is wat vind je zelf fijn? WAT HEB JIJ NODIG? Dus neem de regie in handen.
Steun
Het zou mooi zijn dat de keuze van de klasse in samenspraak gaat met een professional, de trainer/coach en eventueel met het thuisfront. Het kan soms namelijk best wel wat van de omgeving vragen! Niet iedereen is vrolijk als hij niks te eten krijgt of eigenlijk heel graag wil eten ivm herstel na een zware training en dit niet kan doen ivm de weging.
Kennis
Als je niet veel voedingskennis hebt, is het zeer verstandig om daar hulp bij te zoeken. Ik zie het helaas nog vaak genoeg fout gaan. Daarnaast is het vaak ook fijner om begeleiding te hebben, want het is niet altijd makkelijk: fysiek maar ook mentaal gezien! Zoek hiervoor iemand waarbij je een fijn gevoel hebt, bv een sportdiëtist, ervaringsdeskundige of iemand anders met kennis.
Kunnen
Als je voldoende kennis hebt, is het vervolgens de truc om het ook juist toe te passen. Ook dat kan best wel eens lastig zijn. Want eigenlijk moet je structureel minder eten dan dat je nodig hebt. En dit kan ten koste gaan van je prestaties en wel bevinden tijdens de trainingen. Welke voedingsmiddelen zijn dan wel goed? Welke tekorten kan ik oplopen? Moet ik extra supplementen nemen? Waar koop ik alles? En zijn deze veilig (NZVT-lijst)?
Veel sporters vallen altijd op dezelfde (verkeerde) manier af en jongeren nemen dat gedrag over van oudere sporters. Uit onderzoek blijkt ook dat veel sporters in de laatste week nog 4-5 kg moeten afvallen.
Uit eigen ervaring komt het er dan vaak op neer dat je toch te laat begint met afvallen, waardoor het alleen nog maar zwaarder en moeilijker wordt. Daarom is het wederom prettig om begeleiding te hebben.
Doen
Begin op tijd met afvallen en probeer niet meer dan 0,5-1 kg per week af te vallen. Hierbij is het het beste om te zorgen voor een matige energiebeperking. Met andere woorden je moet meer energie verbranden dan dat je binnenkrijgt. Deze methode heeft de meeste voorkeur omdat te snelle gewichtsafname kan leiden tot prestatieverlies, verminderd concentratievermogen, vergrote kans op het krijgen van blessures, gebrek aan energie en afbraak van spiermassa en dus kracht. Hou dus een goede planning bij. Dit is bij iedereen anders dus ga hiermee experimenteren. Zoals meer water drinken, meer eiwitten eten en minder vet en koolhydraten eten en/of anders trainen. Ervaar hoe je lijf aanvoelt en hoe je er op presteert en niet geheel onbelangrijk wat het resultaat op de weegschaal is.
Veel sporters zijn vlak voor de weging toch te zwaar voor hun gewichtsklasse. En moeten in enkele dagen toch nog snel gewicht verliezen. Dit is een veel toegepaste manier, maar brengt wel veel risico’s met zich mee! Als het dan toch moet gebeuren, wordt dit gedaan door het verlies van vocht, glycogeen en darminhoud. Het verliezen van gewicht op deze manier is niet bepaald gezond, maar soms onvermijdelijk.
Verschillende manieren om snel gewicht te verliezen voor een wedstrijd zijn: zout (of natrium) arm eten, vezelarm eten, koolhydraatarm eten of op vocht dmv meer te zweten of minder te drinken. De ene methode brengt meer risico’s met zich mee dan de andere.
Pas alleen de noodmaatregelen toe bij extreme gevallen, waarbij er (voldoende) tijd is om te herstellen na de weging. Deze methode van gewichtsverlies is niet wenselijk, ongezond en kan een negatief effect hebben op de prestaties en je sportvreugde.
Het behalen en behouden van het gewenste gewicht en daarnaast genoeg macro- en micronutriënten eten om optimaal te presteren, kan lastig zijn. Mijn advies is dan ook om het advies van een erkend sportdiëtist in te winnen met ervaring. Die kan je helpen om je gewenste gewicht te behalen, je te begeleiden mocht je toch snel moeten afvallen en zorgen voor een optimaal herstelplan om te zorgen dat je toch optimaal kan presteren.
Blijf er niet alleen mee zitten, maar zoek begeleiding.
Als je vragen hebt, dan hoor ik die graag!
Eet slim!
Ik hoor graag van je! Met sportieve groet,
Daniëlle Gommers-Vriezema Sportdiëtist, leefstijlcoach en sportbegeleider (Di)eet Slim en Leef Slim
Variatie doen of lastig?
Zo lang mogelijk op je bed blijven liggen voordat je naar je studie (of werk) gaat. Net voordat je de deur uitrent, eet je nog snel nog een boterham met pindakaas, je ontbijt als altijd.
Elke dag hetzelfde ontbijtje eten, er valt zeker iets voor te zeggen: het geeft structuur, je hoeft niet na te denken over wat je gaat maken én je weet zeker dat je iets voedzaams eet. Maar variëren heeft ook zo z’n voordelen.
Wanneer moet je variëren?
Er kunnen diverse aanleidingen zijn om je eetpatroon eens onder de loep te nemen en de stap te zetten om te kiezen voor een ander ontbijt, lunch, tussendoortje of diner. Je prestaties tijdens het sporten verslechteren, je voelt je erg moe en totaal niet fit, je ziet er bleekjes uit, krijgt opmerkingen van mensen uit je omgeving of je hebt kwaaltjes die je niet kunt thuisbrengen.
Waarom moet je variëren?
Elk voedingsmiddel heeft een eigen unieke samenstelling van nutriënten. Denk aan fruit dat veel vitamine C en voedingsvezels bevat. Deze voedingsstoffen komen we niet tegen in yoghurt of kwark. Die producten leveren juist weer veel eiwit en calcium.
Door te variëren met verschillende voedingsmiddelen, kun je ook de opname van bepaalde voedingsstoffen verhogen. Er is niet één voedingsmiddel dat alle nodige voedingsstoffen bevat.
Door gevarieerd te eten, krijg je afwisseling in je maaltijden. Elke dag anders eten zorgt ervoor dat je verschillende smaken proeft, andere geuren ruikt en hierdoor krijg je een andere smaakbeleving. Je kunt door variëren ook kennismaken met andere producten die niet oorspronkelijk in Nederland verbouwd worden. Het geeft je ruimte om nieuwe gerechten te maken en andere producten uit te proberen.
Eenzijdig eten zorgt ervoor dat je smaak vervlakt, je proeft steeds dezelfde smaken omdat je dezelfde producten gebruikt. Alles gaat op elkaar lijken. Het gevolg kan zijn dat eten niet leuk meer is, minder behoefte hebt in eten en je prestaties verminderen.
Hoe kan je variëren?
Het lijkt heel gemakkelijk om te variëren, maar in werkelijkheid zal het voor velen vreemd zijn. Je moet iets anders gaan doen dan je gewend bent. Het komt erop neer dat je buiten je ‘comfortzone’ zult treden.
Begin dus bij één hoofdmaaltijd, bijvoorbeeld de lunch of de warme maaltijd. Maak een planning, een boodschappenlijstje en bereid het goed voor. Heb je geen inspiratie? Neem dan eens de tijd om in de supermarkt of op de markt rond te kijken wat het aanbod is of check internet.
Zoek uit welke voedingsmiddelen voor elkaar inwisselbaar zijn en je kan eindeloos variëren. Je kunt variëren door binnen een productgroep andere producten te kiezen. Denk aan yoghurt met fruit en muesli dat je gaat vervangen door brood met kaas of een kommetje havermout met fruit. Je kunt ook eens kiezen om een groenteomelet te maken of een broodje te beleggen met kipfilet, walnoten, veldsla en een dressing. Dan varieer je tussen verschillende productgroepen.Als je moet afvallen of veel sport doet raden wij de eiwitrijke variant aan, zoals magere kwark of Skyr. Niet zo dol op een bakje kwark? Meng het door je smoothie (met bv wat fruit).
Wil je een keer afwisselen met je sneetje brood? Neem 2 volkoren knäckebröd, 3 volkoren rijstwafels, een volkoren bolletje of mueslibol, 25 gram muesli of havermout. Je lunch met een schaaltje melk met havermout, een appel en kaneel, een maaltijd pastasalade of een eiwitpannenkoek met fruit. Het belangrijkste is dat je ervaart dat er veel mogelijk is en dat je lichaam alleen maar blij wordt van die verschillende producten.
Samengevat
Door gevarieerd te eten krijg je alle voedingsstoffen binnen die je lichaam nodig heeft. Hiermee houd je je lichaam fit en gezond. Pas kleine dingen aan: eet puur, dus niet bewerkt eten, neem kleurrijk eten, varieer goed en eet voldoende!
Misschien eet je al goed en dan hoef je niks aan te passen…
Eet Slim!
Met sportieve groet,
Daniëlle Gommers-Vriezema Sportdiëtist, leefstijlcoach en sportbegeleider (Di)eet Slim en Leef Slim
Praktijkadres (Di)eet Slim: Sportcampus FSG, HEALTH gebouw Laan van Westenenk 4 7336 AZ Apeldoorn
Ik weet niet hoe het bij jullie zit, maar ik erger me soms dood aan de kantines op school, op de sportschool of bij sporthallen. Ik erger me dan met name aan het aanbod: flesjes AA, chips, chocolade repen en witte broodjes kroket. Nergens vind ik de sportmind of de gezonde gedachte terug en een aanbod van bijvoorbeeld eiwitrijke produkten, fruit en volkoren broodjes. Natuurlijk ben ik ook niet heiliger dan de paus en snap ik dat je zo af en toe best eens wat lekkers wilt eten. Maar past dit in een sportkantine???
Casus
Stel dat je na het sporten wat koopt in de kantine. Bv je neemt een AA-flesje (300 ml levert 177 kcal) en een klein zakje Chips (25 g levert 135 kcal) = 312 kcal. Stel dat je dit 1x per week doet, 50 weken lang, kom je hier elk jaar meer dan 2 kg door aan. Of je neemt op de andere dag 1 mars (267 kcal) en 1 glas cola (129 kcal) is 396 kcal, hierdoor kom je jaarlijks bijna 3 kg mee aan. Dit lijkt niet veel, maar als je dagelijks 200-300 kcal te veel eet, dan gaan de kilo’s nog veel sneller. Dat realiseren mensen zich niet.
Om je lichaam ertoe te dwingen het teveel aan lichaamsvet als energiebron te gebruiken zal je moeten zorgen voor een negatieve energiebalans. Een negatieve energiebalans betekent dat je meer energie verbruikt (arbeid) dan je middels je voeding binnenkrijgt.
Hebben de sporters net zichzelf hard in het zweet gewerkt, zijn ze klaar met hun workouts waarbij ze misschien 500 kcal in een uur hebben verbrand, eten ze het binnen 5 minuten er weer aan.
Motivatie
Goede voeding kan op veel zaken invloed hebben: betere prestaties, meer rendement uit training, beter herstel, mentaal minder zwaar, minder energiedippen, bereiken en behouden van ideaal lichaamsgewicht, verminderde kans op ziekte en blessures, constant niveau van trainingen en wedstrijden, betere “relatie” met eten en nog veel meer.
Helaas werkt het niet zo zoals een paracetamol die je inneemt waardoor je meteen van de hoofdpijn af bent, maar als je normaal (gezond) eet merk je al snel dat je fitter wordt, conditie verbeterd en je sneller herstelt.
Bewustwording
Sporters willen wel graag een gezonde keuze kunnen maken in hun kantine. Maar dan moet die gezonde keuze wel makkelijk en aantrekkelijk worden gemaakt. Jongeren vinden het namelijk niet eenvoudig om snoep, snacks en frisdrank te weerstaan als deze voor het grijpen liggen. En dat is logisch.
Als sportdiëtist moet ik ook keihard vechten tegen de commercie. Hoe groot is mijn invloed ten op zichte van bijvoorbeeld een ouder? Of de invloed van mede sporters of de reclames op tv? Hierdoor worden reacties gegeven: “Oh is een Mars slecht? Dit geeft toch directe energie? Dat zie je op de reclame met Mr Bean of B.A.”
Beleving
Mensen hebben een voorkeur voor mooie, aantrekkelijke opties. Dus als je de gezondere keuze aantrekkelijker maakt, zullen de sporters er eerder voor kiezen. Probeer de volgende tips maar eens uit:
Leg vers fruit goed in het zicht in leuke houten kistjes en voor het grijpen.
Zet gratis water taps neer met bv blaadjes mint, citroen of sinaasappel erin.
Laat broodjes er verleidelijk uitzien door ze te beleggen met verse producten, zoals rauwkost of rucola. Zorg ervoor dat ze net afgebakken zijn en heerlijk ruiken. Stal ze mooi uit in een doorzichtige verpakking of op een bordje.
Zorg voor een goede looproute.
We zijn het niet gewend en daarom doen we het vaak niet. Maar laat je uitdagen, denk out of the box en wees creatief. Laten we allemaal een kleine bijdrage leveren aan een iets gezondere wereld.
Veel plezier!
Sportieve groet,
Danielle
Wat eet mijn fanatiek sportende kind
Voedingsadviezen voor sportende kinderen zijn er eigenlijk niet.
Concrete voedingsadviezen voor sportende kinderen ontbreken vaak. Maar hoe kunnen we ze dan goede voeding geven? Wat hebben ze extra nodig? Kinderen sporten veel, doen mee aan wedstrijden, maar het zijn geen mini-volwassenen.
Het voedingsadvies voor jonge sporters komt in grote lijnen overeen met dat voor volwassen sporters. Uit een literatuurstudie blijkt dat, net als voor volwassenen, individueel advies voor jonge sporters belangrijk is, met name tijdens de groeispurt.
Sportende kinderen
Vaak staat het sporten in het teken van sportstimulering en talentontwikkeling. De lichamelijke (en mentale) groei en ontwikkeling maken dat het prestatievermogen van kinderen toeneemt met de (biologische) leeftijd.
Maar je kent ze vast wel die uitblinkertjes, de talentjes als je het aan ze vraagt trainen ze veel, geven aan geen spierpijn te hebben, zweten niet overmatig, zijn niet echt moe, lijken hoog incasseringsvermogen te hebben! Hoe kan dit?
En het grappige is, als je vraagt wat ze zelf zouden kunnen aanpassen in hun voeding om nog beter te worden is het antwoord vaak: minder snoepen, meer eten voor trainen en meer drinken!
Veel onderlinge verschillen qua groei en ontwikkeling
Kinderen maken een zeer bewogen periode op zowel biologisch-, fysiek als emotioneel niveau mee. Het lichaam groeit in deze periode zeer snel, daarnaast ook nog toename van spiermassa, vetmassa en groei organen.
In deze periode kunnen kinderen ook zwaarder worden en misschien moeten afvallen voor wedstrijden om in een beppaalde gewichtsklasse uit te komen. Uit onderzoek blijkt dat 80% van de mannelijke judoka’s tussen de 12 en 17 jaar probeert een week voor de wedstrijd nog gewicht te verliezen en meer dan de helft van hen doet dit door maaltijden over te slaan.
Tendens
Als we kijken naar de tijden waarop kinderen sporten, vallen die bijna altijd tijdens het avond eten. Ook kan het lastig voor een gezin zijn om alles rondom het sportende kind te organiseren, zeker als de ouders werken of er meer kinderen zijn. Vaak is er een beperkte tijd om te eten, omdat het sportkind vanuit school nog moet reizen naar de sportaccommodatie om te kunnen trainen.
Wat ik dan vaak zie is dat de kinderen geen of kwalitatief minder goed eten krijgt, denk bv aan kantinevoer (AA flesje en chips) of sneller gemaksvoedsel (pizza, patat, boterham, soep, tosti).
De minimale eisen voeding
De eisen van de voeding zijn afhankelijk van het kind en de sport die deze beoefend. Daarnaast zijn er nog meer belangrijke factoren: de leeftijd, groeisnelheid, fase van groeien, gewicht en hormonale veranderingen. De trainingsbelasting en frequentie van trainingen. De eisen van de sport betreft uiterlijk en lichaamsvormen. Zijn er blessures, ziektes.
Voor als nog gelden de ‘Richtlijnen goede voeding” volgens ‘De schijf van 5’ voor sportende kinderen. En vaak hebben de kinderen al een grotere energiebehoefte, maak gebruik van tussenmaaltijden. Met aandacht voor een verhoogde behoefte aan eiwitten, vitamines, mineralen en essentiële vetzuren.
Nog enkele tips
Hou snoep, snack en drinkgedrag goed in de gaten.
Let op isotone dranken! Wel of niet doen? Zijn wel veel snelle koolydraten.
Energy-drankjes zoals Red Bull verbieden voor kinderen onder de 18 jaar?
spreek met de leraar van school af om eventueel in de klas wat te laten eten!
Thuis: laat kinderen mee beslissen.
Meer voeden ipv vullen.
Eetstoornissen binnen de sport
Er zijn een aantal risicocategorieën waarbij we hogere getallen van eetstoornissen terugvinden zoals gewichtsklassen (roeien, vechtsporten), esthetische sporten (turnen, ballet), extreme duursporten (marathon, triatlon) en tijdens blessure of rustperiode. Wees daar alert op!
Herstel na de inspanning
Tijdens het trainen verbruik je energie, vooral koolhydraten uit de spieren (glycogeen) waar je lichaam maar een beperkte voorraad van heeft. Als je fanatiek gesport hebt en je bent bijna door je koolhydraatvoorraad heen, raak je uitgeput. Daarom is het noodzakelijk deze voorraad weer aan te vullen. Als je de koolhydraatvoorraad niet binnen 1 à 2 uur na de inspanning aanvult, sta je de volgende dag op met onvoldoende energie om die dag opnieuw te kunnen trainen.
Glycogeenvoorraad
De juiste keuze van voeding zorgt voor het versnellen van het herstel en daarmee het prestatievermogen op peil te houden. Normaal gesproken zijn glycogeenvoorraden binnen 24 uur weer herstelt, maar dit kan soms niet snel genoeg zijn. Omdat de eerste momenten na inspanning de glycogeen aanmaak sneller verloopt, is het van belang zo snel mogelijk na de inspanning te beginnen met aanvullen. Om de glycogeenvoorraad aan te vullen kun je zowel koolhydraatrijke hersteldranken als vaste voeding gebruiken. Uit onderzoek is gebleken dat de toevoeging van eiwitten aan een hersteldrank de aanmaak van nieuwe voorraden van glycogeen versnelt, waardoor je spieren weer sneller kunnen herstellen.
Dorstlesser
Drink binnen 2 uur na de finish voldoende dorstlesser (Isostar, Powerbar, Aquarius, AA iso) om de vochtvoorraad en verloren mineralen weer snel aan te vullen en het herstel te bevorderen. Het beste kan ook een beetje natrium (600-1200 mg/l) gebruikt worden, zodat het lichaam het water beter vast kan houden. De meeste hersteldranken bevatten vaak al natrium. Drink overigens ook voldoende na de inspanning tijdens koudere dagen.
Vaste producten
Voorbeelden van producten die je zou kunnen nemen na de inspanning zijn een volkorenbroodje met vleeswaren, een bakje magere yoghurt met muesli of een schaaltje vruchtenkwark. Ook kun je herstelproducten van PowerBar nemen, Recovery Drink of een ProteinPlus Bar. Deze producten bevatten goede combinaties van snelle en langzame koolhydraten om je glycogeenvoorraden weer snel aan te vullen en een speciale eiwittencombinatie van wei-, melk- en soja eiwitten die er voor zorgen dat je spieren weer kunnen herstellen en opbouwen.
Samenvattend is het belangrijk om na de inspanning te zorgen voor: – voldoende koolhydraten (1,0-1,5 g per kilogram lichaamsgewicht per uur) -kleine toevoeging van eiwitten (2-6%) -voldoende vocht, drink minimaal 1,5 liter
Naast regelmatige training is voeding één van de belangrijkste factoren waarmee je invloed kunt uitoefenen op je prestatievermogen. Dus neem ook goede voeding NA je training of wedstrijd! Na de finish ben je er nog niet…
Remmen los tijdens (kerst)vakantie?
Remmen los tijdens (kerst)vakantie?
Gezonde feestdagen. Minder eten meer gezelligheid.
Als ik terug denk aan mijn eigen tijd als top-judoka was ik vooral bezig met voeding als ik moest afvallen en in de vakantieperiode heeelemaal niet. Iets wat natuurlijk helemaal niet goed was, weet ik nu. Maar toen lastig te veranderen was.
De decembertijd is aangebroken en dat betekent voor veel sporters ook vakantieperiode, meer vrij zijn, gezellige bezigheden zoals Sinterklaas, Kerst, Oud & Nieuw, recepties, huldigingen, etentjes, drinken, relaxen en genieten.
Juist in de vakantieperiode gaan we vaak veel makkelijker om met het eten, gewicht en het doel. En vallen we weer makkelijker in ons oude patroon. Ben je de afgelopen periode heel goed bezig geweest om je voeding op het sporten af te stemmen, hoe kan ik sneller herstellen, hoe word ik “droger”, hoe haal ik mijn wedstrijdgewicht?
Reptielenbrein
Tijdens de vakantie krijgen we vaak een stemmetje in het hoofd die steeds zegt: “Ach neem maar, je hebt het verdient, één kan geen kwaad, een tweede ook niet…” Een stem uit ons reptielenbrein, het brein dat uit automatisme werkt, niet nadenkt en jou weg houdt bij verandering. Hij zou meteen een ankertje uitgooien en redenen (en excuses) zoeken om te zeggen waarom je het écht verdiend hebt om een ijsje, flesje wijn of die hamburger met frites te verslinden tijdens kerstavond, het kerstontbijt of kerstbrunch en kerstdiner. Doe dat maal twee plus op Derde Kerstdag een afhaalpizza voor het gemak…
Recept
Het resultaat: het recept voor buikpijn, vermoeidheid en een doorslaande weegschaal. En het is dan heel lastig om weer opnieuw te beginnen. Dit is het jojo-patroon. Even zijn we bereid om resultaat te behalen maar als de omstandigheden veranderen, vallen we vaak weer terug in onze oude gewoonten.
Blijf gezonde keuzes maken in je eetpatroon. Kies voor salades, vers fruit, en groenten, vis, mager vlees en minstens 3 liter water per dag.
En als je dan wilt cheaten: neem bijvoorbeeld 1 keer een ijsje in plaats van iedere dag. Zo geniet je er ook veel meer van.
En beweeg dagelijks, doe eens een keer iets anders dan dat je altijd gewend bent om te doen!
Mijn tip: maak in het weekend een gezond en lekker eetplan, doe hier boodschappen voor en houd je hieraan. Haal voldoende gezonde tussendoortjes in huis. Als je alles in huis hebt voor een uitgebalanceerde maaltijd voorkom je dat je als kip zonder kop rondrent en middenin de chaos naar ongezonde snacks grijpt. Gezelligheid Richt je deze feestdagen minder op eten en meer op samenzijn. Maak een mooie wandeling. Het bos is prachtig in deze tijd van het jaar, zeker als we – blijf dromen! – een witte kerst zouden krijgen. Speel spelletjes met de familie, haal de sjoelbak tevoorschijn of wijd je aan een ouderwetse stratenstrijd met Monopoly. Als je samen gezellig bezig bent, ligt de nadruk minder op eten.
Ongemerkt overeten We hebben als we uitgenodigd zijn voor een diner de neiging om overdag maaltijden over te slaan zodat we ‘tenminste ’s avonds iets kunnen eten’. Gevolg: we zijn ’s avonds uitgehongerd en eindigen de dag met buikpijn. Probeer overdag wel iets te eten, al is het maar een klein en gezond tussendoortje. Minder koolhydraten, meer eiwitten Eet vooral eiwitten zoals vlees, vis en sojaproducten. Zet ongebrande noten op tafel. Serveer kleurrijke groenten bij het diner. Denk aan bijvoorbeeld crispy maïs, sappige tomaatjes en sla. Peulvruchten zoals kidneybonen of kikkererwten zijn ook heerlijk en gezond. Geniet van de feestdagen! Danielle Gommers-Vriezema
We gebruiken onder andere analytische cookies om ons websiteverkeer geanonimiseerd te analyseren, zodat we functionaliteit en effectiviteit kunnen aanpassen. Meer informatie over de verwerkte gegevens kunt u lezen in onze privacystatement.
[X] Ik ga akkoord met bovengenoemde privacy verklaring